Në audiencë tek Papa, ipeshkvijtë lituanë e letonë, në vizitë “ad Limina”
(19.6.2006 R.V.)Të dy vendet kanë të njëjtën të kaluara dramatike dhe i kanë
ngulur sytë plot shpresë nga Bashkimi Evropian, në të cilin bëjnë pjesë duke nisur
nga viti 2004. Themelor roli i Kishës, e cila ka qenë gjithnjë pranë e përkrah popullit,
posaçërisht në çastet e vështira të sundimit sovjetik. Të dy kombet i lidh dëshmia
e një dashurie të pasionuar për lirinë fetare: Lituania e Letonia e kanë provuar njëlloj
shtypjen e regjimit sovjetik dhe, së bashku, më 1991, fituan pavarësinë. Në vitet
më të errta të historisë, Kisha mbrojti identitetin e dy republikave baltike nga përpjekjet
e Kremlinit për rusifikimin e tyre. Të shumtë janë meshtarët e regulltarët që e paguan
me jetë besnikërinë ndaj Krishtit e njeriut në vitet e sundimit të imperializmit sovjetik.
Lituania, me sipërfaqe sa një e pesta e Italisë, ka 3 milionë e 400 mijë
banorë. Prej tyre, 80% janë katolikë. Ungjillëzimi i vendit nisi që në vitin e largët
1387 përmes veprimtarisë të Dukës së Madh Jagellone dhe kushëririt të tij, Aleksandrit.
Selia e Shenjtë lidhi marrëdhënie diplomatike me Lituaninë në vitin 1992 e, më 1987,
me rastin e 600-vjetorit të krishterizimit të Lituanisë, Gjon Pali II kremtoi një
Meshë, për t’i shprehur afërsinë e tij besimtarëve të vendit baltik. Pak më e vogël
se Lituania, Letonia ka 2, 5 milionë banorë, 29 % e të cilëve, me etni ruse.
Shumica e letonëve janë protestantë të fesë evangjelike. Katolikë janë vetëm 20%.
Edhe letonët jetuan dramën e pushtimit sovjetik dhe, si lituanët, fituan pavarësinë
në vitin 1991. Dy vjet para kësaj ngjarjeje, një zinxhir i paharrueshëm njerëzor prej
dy milion lituanësh, letonësh dhe estonësh patën dëshmuar paqësisht dashurinë e popujve
baltikë për lirinë.