TÒA THÁNH LÊN ÁN CÁC CUỘC TRUYỀN CHỨC GM BẤT HỢP PHÁP TẠI TRUNG QUỐC

VATICAN. Tòa Thánh lên án hai cuộc truyền chức GM bất hợp pháp mới đây tại Trung Quốc, và gọi đây là một vết thương trầm trọng gây ra cho sự hiệp nhất của Giáo Hội.

Trong tuyên ngôn công bố hôm 4-5-2006, Phòng Báo chí Tòa Thánh nói rằng:

”Từ nhiều nơi, người ta đã yêu cầu được biết lập trường của Tòa Thánh về việc truyền chức GM cho hai LM Giuse Mã Anh Lâm (Ma Yinglin) và Giuse Lưu Tân Hồng (Liu Xinhong), diễn ra hôm chúa nhật 30-4 vừa qua tại Côn Minh tỉnh Vân Nam, và hôm thứ ba, 2-5 tại Vu Hồ, tỉnh An Huy.

Sau khi thu thập tin tức về những gì xảy ra, giờ đây Tòa Thánh có thể xác định những điều sau đây:

1. ĐTC rất đau lòng khi hay tin về những vụ truyền chức GM trên đây, vì một hành động rất quan trọng đối với đời sống Giáo Hội, như việc truyền chức GM, đã được thực hiện trong cả hai trường hợp, không tôn trọng những đòi hỏi của sự hiệp thông với ĐGH. Đây là một vết thương trầm trọng gây ra cho sự hiệp nhất của Giáo Hội, và như đã biết, bộ giáo luật, trong khoản số 1382 đã dự trù các hình phạt.
2. Theo những tin tức nhận được, các GM và LM đã phải chịu sức ép mạnh mẽ và những lời dọa nạt từ phía các cơ quan không thuộc về Giáo Hội, buộc phải tham dự các cuộc truyền chức GM nói trên. Những cuộc truyền chức này, vì thiếu sự ủy nhiệm của Tòa Thánh, là điều bất hợp pháp, và hơn nữa, trái ngược với lương tâm của các GM và LM ấy. Nhiều GM đã chống lại các sức ép đó, trong khi một số GM khác đã không thể làm gì khác hơn là chịu đựng chúng với niềm đau khổ lớn lao trong tâm hồn. Những vụ thuộc loại này tạo ra sự sâu xé không những trong cộng đoàn Công Giáo nhưng cả trong lương tâm con người nữa.

3. Đứng trước một sự vi phạm trầm trọng đối với tự do tôn giáo như thế, mặc dù người ta đã tìm cách trình bày hai cuộc truyền chức GM đó như một hành vi bó buộc phải thi hành để mang lại chủ chăn cho các Giáo phận trống tòa.

4. Tòa Thánh quan tâm theo dõi con đường khó khăn của Giáo Hội Công Giáo tại Trung Quốc, và mặc dù biết rõ một số đặc điểm của con đường đó, Tòa Thánh vẫn nghĩ và hy vọng rằng những vụ đáng tiếc như thế từ nay thuộc về quá khứ.

Giờ đây, Tòa Thánh coi như một bổn phận rõ ràng của mình là phải lên tiếng về những đau khổ của toàn thể Giáo Hội, đặc biệt là cộng đồng Công Giáo tại Trung Quốc, nhất là sự đau khổ của các GM và LM, bị bó buộc phải hành động trái ngược với lương tâm của mình, phải thi hành hoặc tham dự các cuộc truyền chức, mà cả tiến chức lẫn người truyền chức đều không muốn thực hiện nếu không có sự ủy nhiệm của ĐGH.

Nếu tin về việc sẽ có các cuộc truyền chức GM khác theo cùng thể thức vừa nói là điều đúng sự thật, thì Tòa Thánh tái khẳng định sự cần thiết phải tôn trọng tự do của Giáo Hội và quyền tự quyết của các tổ chức Giáo Hội, khỏi bất kỳ sự xen mình nào từ bên ngoài, và vì thế, Tòa Thánh nồng nhiệt mong ước sẽ không có sự tái diễn những hành vi bạo hành và cưỡng bách đáng trách như vậy.

5. Trong nhiều trường hợp, Tòa Thánh đã bày tỏ sự sẵn sàng đối thoại chân thành và xây dựng với Nhà chức trách có thẩm quyền của Trung Quốc, để tìm ra những giải pháp, thỏa mãn những đòi hỏi hợp pháp của cả hai phía. Những sáng kiến truyền chức GM như đã nói trên đây, chẳng nhữgn không tạo điều kiện dễ dàng cho cuộc đối thoại như thế, trái lại càng tạo thêm những chướng ngại chống lại cuộc đối thoại.

Cũng nên nói thêm rằng, hôm 4-5-2006, Bộ ngoại giao Trung Quốc đã lên tiếng bênh vực quyết định của Giáo Hội Công Giáo yêu nước bổ nhiệm và truyền chức cho 2 GM mới, và cho rằng sự lên án của ĐGH ”không có ý nghĩa” vì việc truyền chức này phản ánh ý kiến của đại đa số tín hữu. (SD, Ansa 4-5-2006)

G. Trần Đức Anh OP