I ashtuquajturi “Ungjilli i Judës” nuk i shton asgjë jetës së Krishtit: me ne biblisti
imzot Bruno Magjioni
I ashtuquajturi “Ungjilli i Judës” nuk i shton asgjë jetës së Krishtit: kështu
shprehet biblisti imzot Bruno Magjioni, duke komentuar përkthimin e botimit të një
papiri të shekullit III, që i rilexon në një mënyrë të re marrëdhëniet e Jezusit me
Judën Iskariot. “Do të vijnë ditë, në të cilat njerëzit nuk do ta durojnë
doktrinën e shëndoshë, por, nga që u pëlqen të dëgjojnë diçka të re, do të rrethohen
nga mjeshtra sipas ëndjeve të tyre, duke mos pranuar t’ia venë veshin së vërtetës,
por duke parapëlqyer përrallat”. Na vijnë në mendje këto fjalë të Shën Palit Apostull
- tha në predikimin e së Premtes së Madhe, predikatari i Shtëpisë Papnore, Atë Kantalamesa,
për të denoncuar spekullimin dhe manipulimin e mediave, të cilat kohët fundit po
merren me Mundimet dhe Vdekjen e Krishtit. Pikërisht këto ditë bëhet zhurmë e madhe
rreth të ashtuquajturit “Ungjilli i Judës”, një papir i shekullit III, përkthyer nga
National Geographic dhe botuar javën e kaluar në Uashington. Është fjala për një teskt
gnostik ( me fjalën gnosticizëm kuptojmë një grup rrymash filozofike të lashtësisë
së krishterë, kryesisht në shek. II e III), i konsideruar heretik në shekujt e parë
pas Krishtit, i cili propozon rileximin e marrëdhënieve të Krishtit me Judën Iskariot.
Duke pasur parasysh se jehona mediatike ka arritur edhe në Shqipëri e se edhe në ndonjë
gazetë shqiptare janë dukur shkrime mbi argumentin, ftuam në mikrofonin tonë biblistin
e Universitetit Katolik të Zemrës së Krishtit, imzot Bruno Magjionin. Ta dëgjojmë
komentin e biblistit:
- Në se pyetem a është i rëndësishëm
ky tekst për të pasuruar Ungjijtë, do të përgjigjesha absolutisht jo: nuk ka farë
rëndësie e nuk ndryshon absolutisht asgjë. Ungjijtë ... janë të shumëllojshëm; Ungjij
apokrifë janë ato që Kisha i konsideron ‘të pafrymëzuar’, dmth që nuk janë të frymëzuar
nga Fjala e Zotit. Kemi një shumicë të madhe ungjijsh të tillë, të të gjitha llojeve.
Këta Ungjij janë të tipit gnostik, ashtu si ungjilli i Tomës, që është gjetur në të
njëjtën mënyrë. Ungjijtë gnostikë pasqyrojnë një vizion gnostik, që ishte i përhapur,
por që vjen nga paganizmi, një vizion që e konsideron njeriun dualitikisht, dmth shpreh
mendimin se korpi është pjesa më e keqe e shpirtit e se shpirti çlirohet nga korpi.....
Pastaj karakterizohet nga një atmosferë fshehtësie, bën gjëra të fshehta, mendon se
Zoti ka zbuluar një dije të fshehtë, ndërsa, në se ka ndonjë gjë që është e qartë,
kjo është pikërisht dija e Ungjillit, e cila është publike: Jezusi ka folur në publik,
nuk ka folur në fshehtësi. E në agnosticizëm kemi edhe një vizion të Hyjit, që nuk
di si ta quaj saktësisht, por mund të përdor fjalën fatalist: një zot që bën një plan
e duhet ta realizojë mekanikisht; prandaj, në se kishte planifikuar Kryqin për të
Birin, duhej gjetur edhe një që ta tradhtonte. E ja, prej këndej, na thuhet se Juda
ishte dishepulli më i dashur, që i bindet Jezusit dhe e tradhton me urdhërin e vetë
Jezusit. - Ja, imzot Magjioni, duke pasur parasysh këtë, a mund
të na thoni cili është roli i vërtetë i apostullit Judë sipas Ungjijve kanonikë?
- Roli i Judës, me ndonjë ndryshim të pakët, sipas varianteve, në të gjitha rrëfimet
ungjillore të Mundimeve, është pikërisht i atij që tradhton, që ia dorëzon Jezusin
për 30 aspra autoriteteve; e janë autoritetet ata, që e dënojnë. Kanë nevojë vetëm
për një justifikim për ta dënuar. Por është diçka që e bëri lirisht. Zoti nuk ia heq
lirinë askujt: shembulli më i qartë, për mua, është se Biri i Zotit, që është mbi
Kryq, nuk zbret andej për t’u bërë i besueshëm, përkundrazi, dëshiron ta shprehë,
duke ndenjur mbi kryq, gjithë dashurinë e tij, që duket qartë, por nuk e detyron askënd
ta pranojë me dhunë: mund t’i thuhet jo, të mos pranohet. Prandaj mund të themi se
është një teologji krejtësisht e ndryshme.
- Pra, mund të pohojmë se kemi
të bëjmë me një dokument me vlerë historike, por që sigurisht nuk mund të frymëzojë
një debat teologjik?
- “Historik” në kuptimin se mund
të ndriçojë rrymën gnostike të shekullit III-IV, por jo në kuptimin se prek të vërtetat
e Ungjijve. Historia e Jezusit nuk ndryshon asnjë milimetër.