Liturgia w neokatechumenacie: wywiad z kard. Arinze

Kongregacja do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała w swoim biuletynie Notitiae dwa teksty dotyczące wspólnot neokatechumenalnych. Są to: papieskie przemówienie z 12 stycznia 2006 r. i list prefekta tej dykasterii, kard. Francisa Arinze, którego poprosiliśmy o rozmowę.

Kard. Arinze: „Najlepiej przeczytać przemówienie ojca świętego. Opublikowaliśmy je w ostatnim, listopadowo-grudniowym numerze biuletynu Notitiae (str. 554-556). Nie będę tu czytał całego przemówienia, ale tylko część dotyczącą liturgii. Była to radosna okazja. Papież pobłogosławił liczne rodziny z Drogi Neokatechumenalnej, mające być wysłane w misji. Powiedział między innymi: «Znaczenie liturgii, a przede wszystkim mszy świętej w ewangelizacji niejednokrotnie podkreślali moi poprzednicy. Wasze długie doświadczenie może dobrze potwierdzić, że stawianie w centrum tajemnicy Chrystusa celebrowanej w obrzędach liturgicznych stanowi uprzywilejowaną, niezbędną drogę, by tworzyć żywe i wytrwałe wspólnoty chrześcijańskie». Papież mówił dalej: «Właśnie aby pomóc Drodze Neokatechumenalnej nadawać większą wyrazistość swym działaniom ewangelizacyjnym w jedności z całym Ludem Bożym, niedawno Kongregacja do spraw Kultu Bożego i Dyscypliny Sakramentów wydała wam w moim imieniu pewne normy dotyczące sprawowania Eucharystii. Nastąpiło to po okresie doświadczeń, jaki przyznał wam sługa Boży Jan Paweł II. Jestem pewny, że będziecie uważnie przestrzegać tych norm, podejmujących to co przewidują zatwierdzone przez Kościół księgi liturgiczne». To były słowa ojca świętego. Powiedział on zatem do wspólnot neokatechumenalnych: Za pośrednictwem Kongregacji dałem wam wskazania; zastosujcie się do nich”.

RV: Jaka jest treść tych wskazań?

Kard. Arinze: „1 grudnia 2005 roku nasza Kongregacja, po wielu rozmowach, trwających od conajmniej dwóch lat, skierowała do osób odpowiedzialnych za Drogę Neokatechumenalną dwustronicowy list. Podam tylko jego streszczenie: «Przy sprawowaniu mszy świętej wspólnoty neokatechumenalne przyjmą i stosować się będą do ksiąg liturgicznych zatwierdzonych przez Kościół, niczego nie opuszczając ani nie dodając». Taka jest podstawowa zasada: stosować się do zatwierdzonych ksiąg, niczego nie dodając ani nie ujmując. Cała reszta to szczegóły. Jest 6 szczegółowych punktów, by odpowiedzieć na pewne prośby wspólnot neokatechumenalnych związane ze sprawowaniem Eucharystii. Pierwszy to ich msze w sobotę wieczorem. Decyzją ojca świętego przynajmniej raz w miesiącu winny one uczestniczyć w niedzielnej mszy wspólnoty parafialnej. Co do pozostałych trzech tygodni mają prowadzić w każdej diecezji dialog z biskupem. Po drugie: przed czytaniami można robić wprowadzenia – byle były krótkie. Również przy homilii, wygłaszanej zawsze przez kapłana albo diakona, mogą być sporadyczne wypowiedzi osób świeckich, jednak krótkie i niesprawiające wrażenia homilii. To również można zaakceptować. Gdy chodzi o znak pokoju – dopóki nie zostaną wydane inne dyspozycje – zezwala się Drodze Neokatechumenalnej korzystać z udzielonego jej już zezwolenia, by przekazywać go przed ofiarowaniem, po modlitwie wiernych. Gdy chodzi o sposób przyjmowania Komunii świętej, pozostawia się Drodze Neokatechumenalnej okres przejściowy – trwający nie dłużej niż dwa lata – na przejście od rozpowszechnionego we wspólnotach przyjmowania komunii świętej na siedząco ze stołem urządzonym w centrum kościoła zamiast konsekrowanego ołtarza do sposobu jej udzielania przyjętego w całym Kościele. Oznacza to, że wspólnoty mają zdążać ku sposobowi podawania Ciała i Krwi Chrystusa przewidzianemu w księgach liturgicznych. Wreszcie należy używać nie tylko drugiej modlitwy eucharystycznej, ale też innych zamieszczonych w mszale. Podsumowując, można powiedzieć, że Droga Neokatechumenalna przy odprawianiu mszy świętej będzie się stosowała do zatwierdzonych ksiąg liturgicznych, biorąc pod uwagę przytoczone tu wyszczególnienia. Tyle jest w liście”.

RV: Księże kardynale, jakie były przyczyny wydania tego listu?

Kard. Arinze: „Wynika on z przeprowadzonej przez naszą kongregację analizy sposobu, w jaki już od wielu lat wspólnoty neokatechumenalne celebrują mszę świętą. Po zatwierdzeniu na 5 lat przez Papieską Radę do spraw Laikatu ich statutu również innym dykasteriom pozostało zatwierdzenie tego, co należy do ich kompetencji. Dla naszej kongregacji jest to dziedzina liturgii. Celem przebadania tych spraw utworzono komisję mieszaną, w której skład wchodziły osoby wyznaczone przez wspólnoty neokatechumenalne i przez naszą kongregację. W dyskusji wyłoniono liczne praktyki stosowane podczas mszy i okazało się, że wiele z nich różni się od tego, co podają zatwierdzone księgi. Takie jest tło. Wszystko badano podczas licznych sesji komisji mieszanej przez dwa lata, czy nawet dłużej. Odbyła się też z woli ojca świętego dyskusja 7 kardynałów z Kurii Rzymskiej, którzy wszystko zanalizowali. List zatem jest konkluzją tego wszystkiego”.

Rozm. G. Peduto
tł. A.K.