NHẬN ĐỊNH VỀ CUỘC THẮNG CỬ CỦA HAMAS

JERUSALEM. Biến cố chính trị đang được dư luận thế giới đặc biệt chú ý là kết quả cuộc bầu cử chính trị tại Palestine ngày 25.01-2006 với chiến thắng của tổ chức Hamas thuộc khuynh hướng hồi giáo quá khích trên đảng Al Fatah đang cầm quyền.

76 ghế trên tổng số 132 ghế trong quốc hội Palestine thuộc đảng Hamas, nghĩa là tổ chức này chiếm đa số tuyệt đối. Báo chí thuộc khối Arạp số ra sáng 27-1-2006 đã ví cuộc bầu cử này với một cuộc động đất chính trị. Hamas đã ra đời như là một phong trào du kích hồi giáo do Sheik Yassin thành lập năm 1987 với mục đích ”tiêu diệt Israel và tạo dựng một quốc gia palestine hồi giáo”. Phong trào quá khích này cho đến nay đã tự xưng là thủ phạm hơn 250 vụ khủng bố giết chết hơn 500 người.

Các nước Israel, Hoa Kỳ và Liên Hiệp châu Âu vẫn coi Hamas là một nhóm khủng bố, nhất là từ sau năm 1993, khi thành viên Hamas du nhập chiến lược bom người khủng bố. Tuy nhiên, Hamas cũng là một tổ chức ăn sâu trong xã hội Palestine với nhiều hoạt động trong lãnh vực giáo dục và tôn giáo. Mặt khác, trong cuộc tranh cử vừa qua, một trong các khí giới của Hamas là cuộc chiến chống tham nhũng, vốn là căn bệnh kinh niên của nhiều nhà lãnh đạo thuộc Al Fatah hiện đang cầm quyền.

Nhật báo Al Quds, tờ báo chính của người Palestine, nhận định rằng ”một cuộc động đất đang làm rung chuyển vùng Trung Đông. Nhưng phaỉ công nhận rằng người chiến thắng duy nhất là dân tộc Palestine vì đã biết cách chuyển dịch cách ôn hòa quyền thế chính trị qua nột cuộc bầu cử tự do, trong sáng và chân chính. Một tờ báo arạp khác, Al Hayat, thì tự hỏi không biết Hamas có đủ thực lực và khả năng để quản lý chiến thắng bất ngờ này không, và nhất là có biết mặc vào người tấm áo dân chủ chân chính do nhân dân palestine trao tặng hay không.
Một số chuyên viên chính trị Trung Đông cũng nhận xét rằng suốt trong cuộc tranh cử vừa qua, Hamas không hề đả động đến việc tiêu diệt quốc gia Israel.

Ông Emad Gad, một chuyên viên về cuộc tranh chấp giữa Israel và khối Arập thuộc trung tâm nghiên cứu chính trị Al Ahram, nhận định như sau: Hamas đang kẹt giữa hai thế: một là phải làm sao để đáp trả cộng đồng thế giới đòi hỏi phải công nhận Israel, và hai là làm sao không đánh mất sự ủng hộ của các cộng đồng cơ bản Palestine.
Hôm thứ năm 26.01.2006, Hội đồng quốc tế đặc trách vùng Trung Đông, bao gồm LHQ, Hoa Kỳ, Liên hiệp châu Âu và Nga, đã lên tiếng kêu gọi Hamas chính thức công nhận Israel và từ bỏ mọi hành vi bạo lực khủng bố. Hầu như tất cả các chuyên viên tình hình trung đông đều nhìn nhận sự kiện Hamas chưa có đủ uy tín và khả năng để thành lập một chính phủ hiện nay, vì thế Hamas phải cần đến sự cộng tác của Al Fatah. Al Fatah có thể dùng mọi cách để đưa kinh nghiệm cai trị của Hamas đến chỗ thất bại. Nói cách khác, kẻ thất thế, Al Fatah, lại nắm trong tay sự thành công hay không của kẻ chiến thắng là Hamas. (RG/AFP/ANSA 26/27.0

MAI ANH