Watykan potępia wszelkie formy klonowania ludzkich embrionów

Jan Paweł II niezmiennie i jednoznacznie potępia wszelkie formy klonowania ludzkich embrionów, nawet dla celów terapeutycznych – tak watykański rzecznik prasowy skomentował decyzję brytyjskiego urzędu nadzorującego zasady etyczne w naukach biologicznych (HFEA). Zezwolił on naukowcom na klonowanie ludzkich embrionów w celach terapeutycznych.

„Ojciec święty zawsze i jednoznacznie potępiał wszelkie formy klonowania człowieka, także dla celów terapeutycznych” – stwierdził Joaquin Navarro-Valls. Dyrektor Watykańskiego Biura Prasowego został poproszony o komentarz po decyzji brytyjskiego urzędu etyki w naukach biologicznych, który zezwolił na klonowanie ludzkich embrionów w celach terapeutycznych. Navarro-Valls zastrzegł, że Stolica Apostolska wypowie się na ten temat oficjalnie dopiero po otrzymaniu dostatecznej ilości informacji odnośnie decyzji władz brytyjskich.

Rzecznik Watykanu przypomniał, że Jan Paweł II wielokrotnie zabierał na ten temat głos, zarówno w dokumentach oficjalnych jak i w licznych przemówieniach. Przytoczył słowa ojca świętego do uczestników kongresu lekarzy i naukowców. Papież zwrócił wówczas uwagę na konieczność obrony godności człowieka i wartości ludzkiego życia. Jan Paweł II potępił wprost plany klonowania człowieka w celu wykorzystania jego organów do przeszczepów. „Procedury takie, nawet jeśli stawiają sobie cele godne pochwały, nie są moralnie dopuszczalne ze względu na zniszczenie embrionów” - przytoczył słowa Papieża Joaquin Navarro-Valls.

„Ludzkie życie należy przyjmować i otaczać troską, a nie produkować i eksploatować” – tak skomentowała decyzję brytyjskich władz dyrektor ośrodka etyki lekarskiej Linacre Centre, doktor Helen Watt. Placówka ta jest popierana przez katolicki Episkopat Anglii i Walii. Pani Watt przypomniała, że prawa człowieka są nierozłącznie związane z każdą istotą ludzką i nie zależą od jej wieku, rozmiarów czy stopnia rozwoju. Z przerażeniem i zaskoczeniem przyjęła fakt, iż decyzję podjęto pomimo, że są już obecnie prowadzone terapie szeregu chorób za pomocą komórek macierzystych pochodzących z organizmów ludzi dorosłych. Trudno zrozumieć motywy Zarządu do spraw Embriologii i Zapłodnienia Człowieka, który uznał, że trzeba tworzyć i niszczyć sklonowanego człowieka – stwierdziła doktor Hellen Watt.

„Deklarowane przez brytyjskie władze wykorzystywanie klonowania dla celów humanitarnych jest czystą fikcją” – stwierdza Międzynarodowa Federacja Stowarzyszeń Lekarzy Katolickich. Manipulowanie opinią publiczną ma ukryć jedynie interesy, jakie czerpią z tego procederu środowiska finansowe i przemysłowe. Federacja apeluje do wszystkich lekarzy i naukowców katolickich, aby zaangażowali się w walkę o całkowity zakaz wykorzystywania embrionów ludzkich, natomiast do parlamentarzystów o rozważenie ryzyka, jakie wynika z klonowania człowieka dla całej wspólnoty ludzkiej. Lekarze katoliccy zachęcają natomiast do finansowania badań nad komórkami macierzystymi osób dorosłych, które jak wykazano mogą istotnie przyczynić się do leczenia chorób. Zwracają też uwagę, iż wykorzystując znacznie skromniejsze środki można rozwiązać problemy chorób spowodowanych niedożywieniem czy podjąć walkę z epidemią malarii oraz Aids, które niszczą szczególnie kontynent afrykański.

O opinię na temat decyzji brytyjskiego Zarządu do spraw Embriologii i Zapłodnienia Człowieka zapytaliśmy księdza profesora Ignacio Carrasco de Paula, z Katolickiego Uniwersytetu Najświętszego Serca Pana Jezusa, a zarazem członka Papieskiej Akademii „Pro Vita”.

IC: Pomimo, że nie była ona zaskoczeniem, powiedziałbym, że decyzję przyjąłem z goryczą. Jest ona spowodowana przede wszystkiem brakiem przejrzystości w uzasadnieniu licencji. Wszystko pokrywa się niemal cudownym powołaniem na względy terapeutyczne.

RV: Osoby opowiadające się za klonowaniem terapeutycznym twierdzą, że będzie ono służyło ocaleniu życia milionów osób dotkniętych nieuleczalnymi chorobami.

IC: Po pierwsze trzeba zdawać sobie sprawę, że istnieją inne techniki, które już okazały się bardzo skuteczne i które nie wymagają zniszczenia ludzkich embrionów. Dysponujemy komórkami osób dorosłych, które pozwalają na przeprowadzenie zabiegów o wyraźnym celu terapeutycznym.

RV: Jak ksiądz wspomniał Kościół wielokrotnie wskazywał na możliwości wykorzystania komórek macierzystych osób dorosłych. Dlaczego ta technologia nie jest postrzegana jako rozwiązanie bardziej racjonalne?

IC: Myślę, że większość osób opowiadająca się za korzystaniem z komórek macierzystych osób dorosłych czyni to właśnie ze względu na racjonalność. Mamy też do czynienia w środowisku genetyków z pragnieniem uzyskania patentów. Ich posiadanie wiąże się z szeregiem korzyści, dlatego wiele osób się o nie ubiega.

RV: W przypadku klonowania, podobnie jak ma to miejsce w dyskusjach o aborcji, chodzi też o obronę życia ludzkiego i prawo istot najsłabszych..

IC: Jest to istotna sprawa, którą należy zrozumieć. Kiedy przeciwstawiamy się klonowaniu, nie chodzi o sprzeciw wobec tej technologii, ale przede wszystkim o krzywdę wyrządzoną istocie ludzkiej. Obecnie stawiane są pewne ograniczenia: można interweniować do 14-go dnia życia embrionu, ale bez wątpienia nadejdzie dzień, kiedy zostanie przekroczone także to ograniczenie. Nie sprzeciwiamy się terapii, ale zabijaniu, niszczeniu istot ludzkich, które nie mogą się bronić. Musimy jasno powiedzieć „nie” i podjąć odpowiedzialność za przyszłość ludzkości.

bz, st, ks. M. Łękawa, Glasgow