Katolicy i prawosławni: nadzieje na dalszy dialog

Nadzieję na coraz większą współpracę katolików i prawosławnych w duchu miłości wyrazili Jan Paweł II i Bartłomiej I w ogłoszonej dziś deklaracji. Ojciec święty przyjął patriarchę ekumenicznego wraz z towarzyszącymi mu metropolitami na braterskim obiedzie w Pałacu Apostolskim na Watykanie.

W podpisanym wspólnie dokumencie papież i patriarcha nawiązują do spotkania Pawła VI i Atenagorasa I sprzed 40 lat. „Nadzieja, jaką rozpaliło to historyczne spotkanie – czytamy w deklaracji – oświetliła drogę ostatnich dziesięcioleci. Świadomi, że świat chrześcijański od wieków cierpi tragedię podziału, za naszymi poprzednikami również my sami podjęliśmy dalej dialog miłości”. W dokumencie przypomniano też ustanowienie Międzynarodowej Komisji Mieszanej Katolicko-Prawosławnego Dialogu Teologicznego celem prowadzenia – obok dialogu miłości – także dialogu prawdy.

„Pomimo naszej stałej woli postępowania drogą ku pełnej komunii – piszą obaj hierarchowie – trzeba było realistycznie spodziewać się różnego typu trudności: przede wszystkim doktrynalnych, ale też wynikających z uwarunkowań niełatwej historii. Ponadto nowe problemy, wyłaniające się z głębokich przemian polityczno-społecznych w Europie, nie pozostały bez następstw dla Kościołów chrześcijańskich. Wraz z przywróceniem wolności chrześcijanom Europy środkowej i wschodniej rozbudziły się też dawne obawy, utrudniając dialog. Jednak napomnienie świętego Pawła, skierowane do Koryntian: «Wszystkie wasze sprawy niech się dokonują w miłości», musi zawsze rozbrzmiewać wewnątrz nas i między nami”.

„Naszym obowiązkiem – podkreślają Jan Paweł II i Bartłomiej I – jest dalsze zdecydowane działanie na rzecz jak najszybszego wznowienia dialogu teologicznego”. Stwierdzają oni, że obecne spotkanie było też okazją do braterskiego podjęcia pewnych problemów i nieporozumień, które wyłoniły się niedawno. Długa praktyka „dialogu miłości” pomaga w takich przypadkach podchodzić do problemów ze spokojem. Obaj hierarchowie oceniają też pozytywnie postępy integracji europejskiej. Wyrażają nadzieję na wzrastanie w tej nowej sytuacji współpracy między katolikami i prawosławnymi. Przypominają w tym kontekście takie wyzwania, jak uleczenie plag terroryzmu i konfliktów, uświadamianie Europie jej chrześcijańskich korzeni, dialog z islamem, obrona świętości życia, ochrona środowiska, a przede wszystkim głoszenie Ewangelii.

Przed południem patriarcha przewodniczył w rzymskim kościele świętego Teodora na Palatynie nabożeństwu inaugurującemu prawosławną służbę Bożą w tej świątyni. Została ona przekazana przez papieża wspólnocie grecko-prawosławnej. Patriarcha Bartłomiej wyraził serdeczne podziękowania i ogromną wdzięczność Ojcu Świętemu oraz jego współpracownikom za ich wielką hojność. Wyrazili ją także, przekazując tę zabytkową świątynię wspólnocie prawosławnej.

Bartłomiej I podkreślił pozytywne znaczenie tej historycznej decyzji, dającej prawosławnym godne miejsce kultu. Przypomniał postacie inicjatorów dialogu rozpoczętego po ponad 9 wiekach schizmy: papieży Jana XXIII i Pawła VI oraz patriarchę Atenagorasa. „Ramiona są otwarte i dialog miłości stworzył relacje wzajemnego zrozumienia – powiedział prawosławny hierarcha. – Rozpoczął się też teologiczny dialog prawdy. Zachód i Wschód patrzą sobie twarzą w twarz”. Jednak droga do wspólnego kielicha eucharystycznego jest jeszcze daleka. konieczna jest do tego pełna dogmatyczna jedność w wierze. Nie dążymy bowiem do jedności w duchu tego świata, ale – w Duchu Chrystusa.

Natomiast wczoraj wieczorem patriarcha ekumeniczny spotkał się w bazylice świętego Bartłomieja na Wyspie Tybrzańskiej z młodzieżą z rzymskiej Wspólnoty świętego Idziego. Kościół ten Jan Paweł II poświęcił w roku Wielkiego Jubileuszu pamięci męczenników XX wieku. Przemawiając do młodych, duchowy zwierzchnik prawosławia zaapelował o wykorzenienie wszelkich przejawów nienawiści na tle religijnym i o dialog między wyznawcami różnych religii

ak,bz