Nowa prowincja kościelna w Katalonii

Decyzją ojca świętego została zreformowana struktura kościelna w hiszpańskiej Katalonii. Z dotychczasowej archidiecezji barcelońskiej powstała prowincja kościelna składająca się z archidiecezji obejmującej stolicę Katalonii oraz z dwóch diecezji sufraganialnych: Sant Feliu de Llobregat i Terrasa. Jak podkreślił dyrektor watykańskiego biura prasowego Joaquin Navarro Valls, obecna reforma przygotowywana była od dawna. Dotychczasowa archidiecezja barcelońska obejmowała cały silnie uprzemysłowiony zespół miejski związany ze stolicą regionu. Liczyła niemal 4 miliony wiernych, co utrudniało pracę duszpasterską. Obecny podział pozostawi w granicach archidiecezji barcelońskiej 2,5 miliona wiernych. Milionowa diecezja Terrasa obejmie 120 parafii, podobnie jak diecezja Sant Feliu de Llobregat licząca 670 tysięcy wiernych.

Jednocześnie papież przyjął rezygnację złożoną ze względu na wiek przez dotychczasowego arcybiskupa Barcelony, kardynała Ricardo Maríę Carlesa Gordó. Arcybiskupem metropolitą barcelońskim został dotychczasowy metropolita Tarragony, arcybiskup Lluís Martínez Sistach. Na jego miejsce w Tarragonie papież mianował 60-letniego księdza Jaume Pujola Balcellsa z prałatury Opus Dei, dyrektora Instytutu Nauk o Religii przy wydziale teologicznym Uniwersytetu Nawarry.

Z kolei pierwszym ordynariuszem diecezji Sant Feliu de Llobregat został mianowany dotychczasowy biskup Ibizy, Agustín Cortés Soriano. Natomiast pierwszym ordynariuszem diecezji Terrasa papież mianował biskupa pomocniczego w Barcelonie, Josepa Angela Sáiz Menesesa.

Decyzja Stolicy Apostolskiej o utworzeniu katalońskiej prowincji kościelnej kończy długi proces, który oficjalnie rozpoczął się w 1995 roku podczas Synodu w Tarragonie. W 2001 r. Konferencja Episkopatu Hiszpanii wyraziła zgodę na utworzenie pierwszego – katalońskiego - regionu kościelnego, który obejmuje terytorium jednej autonomii Hiszpanii.

Powstanie nowej prowincji kościelnej odpowiada przede wszystkim potrzebom duszpasterskim: m. in. trosce o poziom katechezy, formacji duchowieństwa, duszpasterstwu imigrantów. Diecezje katalońskie ściśle współpracują ze sobą od ponad 30 lat. Według kościelnych źródeł Katalonii, prawne utworzenie nowego regionu jest tylko uznaniem rzeczywistości i w żadnym wypadku nie wpływa na relacje z Konferencją Episkopatu Hiszpanii. Jest dowodem, że “Kościół bierze pod uwagę rzeczywistość społeczną i wrażliwość ludzi”.

Utworzenie nowego regionu kościelnego budzi jednak także niepokoje. Dla niektórych oznacza wzmocnienie trendów nacjonalistycznych w Katalonii. “Jeśli już w tej chwili trudno jest znaleźć w Barcelonie kościół, w którym sprawowana jest Msza św. w języku hiszpańskim to, co będzie teraz?” W pewnych kręgach istnieje obawa, że nowy region jest “zawiązkiem przyszłej Konferencji Episkopatu Katalonii” i może doprowadzić do podziału Kościoła w Hiszpanii.O uznanie regionów kościelnych starają się także biskupi Andaluzji oraz Kraju Basków. Zwłaszcza w tym ostatnim wypadku podkreśla się aspekt polityczny tych starań.

Inne pytanie, które pojawia się w komentarzach, dotyczy relacji Barcelona – Tarragona w nowej rzeczywistości. Ta ostatnia ma tradycję o wiele bogatszą niż Barcelona. Św. Paweł miał się zatrzymać właśnie w Tarragonie.

tc; M. Raczkiewicz CSsR, Madryt